Nebulizatör Cihazı Nedir?
Nebülizatör Nedir?
Nebülizatör, ses dalgalarıyla (ultrasonik nebülizatör) veya basınçlı hava
(jet nebülizatör) ile sıvı haldeki ilaçları buhar haline getiren solunum
yoluyla alınabilmesini sağlayan bir cihazdır.
Nebulizatör, Nebülizatör, Nebulizör, Nebülizör Nedir ?
Bu terimlerin hepside Nebulizatör yerine kullanılır.
Nebülizatör ile küçük çocuklarda, ölçülü doz inhalere uyum sağlayamayan
hastalarda ve ağır astması olan hastalarda astma ilaçlarının etkili
bir şekilde uygulanabilmesi mümkündür.
Nebülizatör ile kullanılmak üzere hazırlanmış özel ilaç formları vardır.
Bunlara NEBÜL adı verilmektedir.
Bronş açıcı ve tedavi edici (kortikosteroid) içeren nebül ilaçlar mevcuttur.
Nebulizasyon, solunumla ilaç almada kullanılan üç yaygın yöntemden
bir tanesidir.
Diğer solunumla ilaç alma yöntemleri basınçlı ölçüm
doz solunumu ve kuru toz solunumudur.
Nebulizerler, durum ne ölçüm doz solunumu ne de kuru toz solunumu ile
kontrol edilemediğinde ve aynı zamanda,
büyük bir doz ilaç gerektiğinde lazım gelirler.
Nebulizasyonun avantajı, bir yandan büyük dozda ilaç verilmeye
devam ederken diğer yandan derin soluk alma gerekmeksizin ilacın
bir maske yahut ağız parçası vasıtasıyla kolayca solunabilmesidir.
Nebulizasyon, aerosol formda antibiyotik uygulaması için tek yöntemdir.
Nebulizatör Kullanımı :
1- Hasta pozisyonu: Hasta nebülizatörünü kullanırken oturur pozisyonda olmalıdır.
2- Solunum paterni: Nebülizasyon sırasında hasta normal tidal volümde solunum yapmalıdır.
Derin ve hızlı inspiryum yapıldığında ilacın önemli bir kısmı orofarenkste depolanıp kalmaktadır.
Derin nefes alıp tutmanın anlamlı bir terapötik katkı sağlamadığı bildirilmiştir.
3- Nebülizasyon süresi: Nebülizasyon süresi, nebülizatöre giren hava akım hızına,
ilacın ve nebülizatörün özelliklerine göre değişmektedir.
Bronkodilatatör ilaçlar için ideal nebülizasyon süresi
5-10dakikadır. Nebülizasyonu bitirmek için cihazın içinin tamamen kurumasını
beklemenin tedaviye önemli bir katkısı olmamaktadır.
Nebülizasyon sonunda cihazın dizaynına göre her nebülizatörün içerisinde
belirli oranda rezidüel sıvı kalmaktadır.
Bu rezidüel volüme yaklaşıldığında nebülizatörden bir cızırtı sesi gelmeye başlar.
Bu ses duyulduktansonra 1 dakika daha nebülizasyon yapılıp işlem sonlandırılmalıdır.
Rezidüel sıvının konsantrasyonu arttığı ve ısı kaybına bağlı olarak (yaklaşık 10°C)
viskozitesi azaldığı için nebülizasyonu güçleşmekte ve partikül çapı artmaktadır.
O nedenle içerideki sıvıyı tamamen kurutuncaya kadar nebülizasyona devam etmenin
tedaviye anlamlı bir katkısı olmadığı gibi süreyi uzatarak hastanın tedaviye uyumunuda bozmaktadır.
4. Nebülizasyon bittikten sonra cihazda kalan rezidüel sıvı boşaltılmalıdır.
Aksi takdirde ilaç kristalize olarak jetin kanallarını tıkamaktadır.
Nebülizatörün Temizliği
Günümüzde tek hasta kullanımlık nebülizatörler önerilmektedir.
Kompressörler ortak kullanılabilir, ancak her hastanın kendisine özel nebülizatörü olmalıdır.
Nebülizatör günde en az 1 kez ılık deterjanlı suyla yıkanmalıdır.
Aradaki hortum kesinlikle suya sokulmamalıdır.
Yıkanacağı zaman nebülizatörün tüm parçaları ayrılmalıdır.
Yıkama işlemi yapıldıktan sonra parçalar ayrı olarak spontan kurumaya bırakılmalıdır.
Tekrar kullanılacağı zaman ellerimizi yıkandıktan sonra parçalar birleştirilmeli ve
kullanmadan önce 1-2 saniye boş olarak çalıştırılmalıdır.
Eğer antibiyotik vermek için nebülizatör kullanılıyorsa
her kullanımdan sonra yıkanmalı ve her 30 kullanımdan sonra 5-10 dakika kaynatılmalıdır.
Nebülizatör Bakımı :
1. Tek hasta kullanımlık nebülizatörler maske veya
ağızlıklarıyla birlikte 3 ayda bir değiştirilmelidir.
2. Nebülizatör filtresi renk değişikliği olduğu zaman değiştirilmelidir.
3. Kompressörün basınç ve güç kontrolü
6 ayda birgenel bakım ise yılda 1 kez yapılmalıdır.
Nebülizatörler, şu koşulların tedavisinde kullanılabilirler:
-Astım
-Kronik Obstruktif Akciğer Hastalıkları
-Kistsel Fibroz
-Solunum Enfeksiyonları
-Oda Nemlendirme
-Solunan havanın nemlendirilmesi
-İlaç Nebulizasyonu
-Sepesifik ve Non-spesifik akciğer hastalıkları
-Bronşiyal Astım
-Akut ve Kronik Bronşitler
-Pnomoni
Bunlar sıklıkla Bronşodilatörler, Steroidler, Sodyum Kromoglicat,
Antibiyotikler ve Tuz gibi ilaçlar ile tedavi edilirler.
Nebulizerler, terapötik solüsyonları, solunum sistemi içersine solunum için ince
bir aerosol buhara dönüştürmek suretiyle çalışır.
İki tip nebulizer mevcuttur:
1 – Kompresörlü Nebulizerler.
2 – Ultrasonik Nebulizerler.