Defibrilator, kalbin normal dışı atımını tekrar normal kalp ritmine dönmesini sağlayan araçtır. Fibrilasyona uğramış veya yeni durmuş kalbe elektrik enerjisini şok halinde verildiği taktirde kalp dışarıdan uyarılmış olur ve kasılır. Kalbe defibrilatörle şok verilebilmesi için kalbin ventriküler flatter veya fibrilasyonda olması gerekir. Tamamen durmuş kalbe şok verilmez. Kalpteki VF/VT türü ritim bozukluklarının tedavisinde kullanılır.

DEFİBRİLATÖR :

Kalbin normal dışı hızlı atımını durdurarak tekrar normal kalp ritmine dönmesini sağlayan araç.

1.Fizyolojik Açıklama :

Fibrilasyon : Kalp, yani dolaşım sisteminin en önemli organı bir pompa gibi çalışmaktadır. Hayatın devamı için bu pompanın kusursuz şekilde çalışması gereklidir. Kalp kası, sinoatriyal düğümde üretilen elektrik sinyallerine cevap olarak kasılır ve gevşer. Kalp kası çizgili kas fibrillerinden veya liflerden meydana gelir. Bu liflerin hepsinin aynı anda gerilmesi sonucunda kalp kası kasılır. Bu fibrillerin veya liflerin herhangi bir hastalık nedeniyle düzensiz, birbirine bağımsız zamanda gerginleşmesine fibrilasyon denir. Fibrilasyona uğramış kalp eğer bu şekilde çalışmaya devam ederse bir süre sonra kalp fibrilleri birbirinden ayrılır ve artık çalışamayacak bir hal alır. Defibrilasyon : Fibrilasyona uğramış veya yeni durmuş kalbe elektrik enerjisi şok halinde verildiği taktirde kalp dışarıdan uyarılmış olur ve kasılır. Tıpkı bir motora ilk hareket verildikten sonra motorun çalıştığı gibi, bu şekilde uyarılmış kalp yeniden çalışmaya başlar. Fibrilasyona uğramış kalp üzerinde ise bu elektrik şoku tam kalp kasının en kasılı olması gerektiği anda yapılmalıdır.

2. Defibrilasyon Mekanizması :

Elektriksel defibrilasyon belirli düzeyde ventriküler uyarıyı sağlar. Şok sayesinde fibrilasyon halindeki ventriküller normale döner. Bifazik defibrilatörlerde şoklamaya 150 J ile başlanır, sonuç alınamaz ise 200, bir sonraki aşamada ise 250 J verilir.

Günümüzde kullanılan defibrilatör cihazları CPU kontrollü olup aşağıdaki kısımlardan oluşur;

a) EKG giriş, lead seçimi, filtre ve yükselteç kısmı b) Analog dijital çevirim kısmı c) Kaydedici kısmı d) İzleme monitör kısmı e) Yüksek voltaj kısmı f) Batarya

DEFİBRİLASYON VE DEFİBRİLATÖR KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kalp fonksiyonları durduktan sonra 8 dakika içinde Defibrilasyon ve kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) işlemleri yapılmış olmalıdır. Kalp krizi geçiren hasta, daha kapsamlı bir tedavi için 20 dakika içinde bir hastanenin acil servisine ulaştırılmış olmalıdır. Ventriküler fibrilasyona giren hastaların yeniden yaşama döndürülebilmesi için kardiyopülmoner resüsitasyon ve defibrilasyon tedavileri birlikte uygulanmalıdır. Kardiyopülmoner resüsitasyon tek basına yeterli değildir! Şayet kalbin durmasından (cardiac arrest ) itibaren ilk 4 dakika içinde kardiyopülmoner resüsitasyon ve ilk 8 dakika defibrilasyon uygulanacak olursa ventriküler fibrilasyona giren hastaların ortalama % 40’ı kurtarılarak normal yaşamlarına dönmektedir. Defibrilasyona daha geç başlanması durumunda hastanın kurtulma şansı da azalmakta; kardiyopülmoner resüsitasyon ve defibrilasyona ilk 10 dakikadan sonra başlanması durumunda ortalama her 250 hastadan sadece biri kurtarılabilmektedir.

Defibrilasyon manuel ve otomatik olarak yapılabilmektedir. Manuel defibrilasyonda, şok uygulaması gereken veya gerekmeyen kardiyak ritimlerin çok iyi bilinmesi gerekir. Hastaya elektroşok verildiği anda kardiyopülmoner resüsitasyon kesilmez ve 2 dakika devam ettirilir ve sonra monitörizasyon ile ritm değerlendirilir. CPR 30:2 şeklinde (30 masaj, 2 solunum) şeklinde yapılır.

Defibrilatör cihazı kullanımında aşağıdaki hususlar önem taşımaktadır:

• Defibrilatörler yüksek risk taşıyan tıbbi cıhaz sınıfına girmektedir. Cihazın hasta üzerinde arızalanmasına meydan vermemek için, uluslar arası standartlara göre, defibrilatörlerin her 6 ayda bir test ve kalibrasyon ölçümleri yapılmalıdır.

• Defibrilatör cihazı kullanım kitabı kullanımdan önce mutlaka okunmalıdır. Bu şekilde, cihaz hatalı çalışma sonucu alarm verdiği zaman gerekli müdahale anında yapılabilcektir. Cihaz üzerinde çeşitli ikaz göstergeleri bulunmaktadır. Örneğin: batarya şarj seviyesinin düşük olması, cihaz sigortasının yanık olması, kayıt mekanizmasının sıkışması, EKG kayıt ucunun yanık olması vs.

• Tercihen defibrilatör cihazına ait bir veya daha fazla sayıda yedek batarya bulunmalıdır. Bu bataryalar sürekli olarak şarj aletinde hazır bekletilmelidir.

• EKG monitör elektrotlarının hasta ile temasının yeterli olmaması hasta EKG trasesinin bozuk çıkmasına neden olmaktadır.